(Naar aflevering 2: Zeilend de Eems op)

(Klik op de fotootjes in dit reisverslag om ze te vergroten, klik op de vergrote foto om hem weer te verkleinen)

De wereld van de rederijen Vijfenzeventig kilometer verwijderd van de verkenningston “Eems” op de Noordzee ligt Leer, een zeehaven met scheepswerven en vestigingsplaats van een aantal grote rederijen. Op de kade tegenover de museumhaven pronkt een manshoge wereldbol met de wereldwijde bestemmingen van schepen afkomstig uit Leer. Erop staat een trotse spreuk: “Zij dragen de naam van onze stad Leer over de hele wereld”. De sporen van het rijke zeehavenverleden weerspiegelen zich in de architectuur. De oude stad ligt gekruld rond het havenbekken met zeeschepen, binnenschepen en museumschepen. Rondom de haven liggen diverse motor-, roei-, zeil- en vissersverenigingen met de bijbehorende boten. En dan blijft er nog ruim voldoende kade over voor passanten om af te meren. Een gezellige stad met vriendelijke havenmeesters.

 

Onder auspiciën van de lokale Heimatverein is de stichting Schipper-Klottje in het leven geroepen. De naam betekent zoveel als een kluitje schippers, maar Klotten zijn ook de ronde houten ballen (kloten) waarmee de giek en de gaffel langs de mast glijden. Vrijwilligers van het Schipper-Klottje zorgen voor restauratie en onderhoud van de veertien historische schepen in de Museumshafen “An’t Över bi de Waag”, achter de Raadhuustoorn. Precies op de plek waar honderd jaar geleden, toen het water bij Leer nog eb en vloed kende, de handelsschepen afmeerden. Ook organiseert de stichting kerstactiviteiten en een meiboom bij de Waag.

Museumhafen Leer

De heer Franz Schmidt wijst ons een plek tussen een rondvaartboot en de wal en helpt bij het aanleggen. Hij woont op de forse zeetjalk Solitaer en is afkomstig uit Hitdorf-am-Rhein en vaste ligger hier in Leer. Hij geeft uitleg over water, elektra en het sociale leven van de vaste liggers in de museumhaven. Gebaseerd op eigen ervaring geeft hij ons de nodige waardevolle tips voor overnachtingsplaatsen verder langs de Eems.

Sluis-sleper Hermine S. Morgen gaan we hier de mast strijken en alles klaarmaken voor de vaart als motorschip. We weten van onze reis door Frankrijk dat het belangrijk is om de gangboorden goed vrij te hebben in de sluizen. De extra bolder net voor het zwaard komt goed van pas voor de grote kurkenzak. Ook dekken we de giek en mast af met de grootzeilhuik tegen de zon. Na onze Frankrijkreis bleek de spanning en de inwerking van de zon het lakwerk van de liggende mast te hebben aangetast. Afdekken scheelt straks weer schuren en lakken. Het grootzeil doeken we op de kade netjes op, dat scheelt ruimte voorin. Informatiebord slepertje Hermine S.
Jongensdroom De volgende dag gaat snel: mast strijken, boodschappen doen en in jerrycans diesel halen op onze vouwfietsjes. Tot slot een gezellige avondwandeling rond de haven door de oude stad.
Op de kadebolder zit een jongen te dromen. Van verre reizen? Zijn droom, onze werkelijkheid?
Wellicht van wat ons nog te wachten staat op deze reis.

 

Dan, na één volle dag Leer, maken we ons alweer op voor vertrek met de middagschutting zodat we, mét het opkomend tij, verder de Eems op kunnen. De zeesluis draait pas als er ook voor diepere schepen genoeg water staat boven de drempel. We vertrekken dus wat later dan gepland.

Gewässerkarte Deutschland
Omslag Duitse Pilot
De Nederlandse Waddenzeekaart reikt tot Papenburg, kilometer 0 op de Eems. Daarna varen we op de ‘Gewässerkarte Deutschland Nordwest‘ (ISBN-13: 978-3892253426) en op de ‘Vaarwijzer Noord-Duitse Binnenwateren‘ (ISBN-13: 9789064104879). Deze Nederlandse vaarwijzer is net nieuw, in 2010 verschenen. We zijn er onderweg maar matig over te spreken en kopen halverwege de reis de Duitse pilot “Vom Rhein zur Nord- und Ostsee” (ISBN-13: 978-3892254461). Deze geeft meer details, betere kaarten en ook ankerplaatsen. Het lijkt erop dat de schrijvers van de Nederlandse vaarwijzer het nodige hebben overgenomen uit het Duitse boek en niet het gehele traject zelf hebben gevaren of nagelopen. Dan hadden ze bijvoorbeeld opgemerkt dat er soms wèl wachtsteigertjes bij de sluizen zijn! Omslag Vaarwijzer

Leer, het prachtige zeehavenstadje doen wij op de terug reis weer aan voor een iets langer verblijf. Een record storm treft dan de stad met orkaankracht. Meer daar over later.

(Naar aflevering 4: Van sluizen, bolders en kaaskoppen)