Nieuwe regels blijven het varen en wonen op varend erfgoed beïnvloeden. AIS is al veel genoemd, discussie ontstaat nu over de woningwet. Simon de Waard zet het op een rij.

Binnenkort verleden tijd?

Straks verleden tijd?

AIS/ECDIS

Het is even opletten geblazen als we weer gaan varen na deze winter. Er zijn aanpassingen geweest in de regelgeving en daar heb je mee te maken als je straks met je schip van 20 meter of langer door Nederland wil gaan varen, van noord naar zuid of andersom. Dan moet je daarbij de Nederrijn, de Lek of de Waal kruisen. Maar als je je aan de nieuwe regels wilt houden, zal je dat nu formeel in het Rijnstroomgebied met AIS gekoppeld aan een elektronische vaarkaart moeten doen. Per 1 december 2014 verplicht. Je kunt er wel omheen, maar dan alleen via Hollandsche IJssel, de Nieuwe Maas en de Noord, dan oversteken naar het Wantij en verder, of via de Oude Maas, de Dordtse Kil of het Spui. En het wordt nog vervelender, tot overmaat van ramp zal je over enkele maanden die AIS altijd aan moeten hebben staan. De Minister van Infrastructuur en Milieu wil namelijk ook het Binnenvaartpolitiereglement wijzigen en dat verplicht stellen. Ook op veel ligplaatsen als je stil ligt. Een aantal leden heeft de moeite al genomen om de minister te vertellen waarom dat geen goed idee is.

Woningwet

Het wordt zelfs nog gekker. Als je op je schip woont, is je ligplaatsvergunning door een uitspraak van de Raad van State plotseling onverbindend geworden. (1) Die uitspraak zegt: ‘Bij beantwoording van de vraag of [de woonboot] als bouwwerk moet worden aangemerkt, is niet bepalend hoe die verbondenheid fysiek is vormgegeven, maar is doorslaggevend dat [de woonboot] is bedoeld om ter plaatse als woning te functioneren.’ en ‘De omstandigheden dat [de woonboot] binnen een tijd van ongeveer vijftien minuten kan worden losgekoppeld van de kade, dat de afhouder zou kunnen worden vervangen door stootboeien en dat [de woonboot] volgens het college relatief eenvoudig te verplaatsen is, zijn onvoldoende voor het oordeel dat [de woonboot] geen bouwwerk is.’ Het komt er op neer dat wie op een schip woont, op een woonschip woont en daarvoor is een omgevingsvergunning volgens de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) nodig .
De Minister voor Wonen en Rijksdienst heeft zijn ambtenaren opdracht gegeven er een mouw aan te passen. Die hebben nu voorgesteld in de Woningwet een definitie van ‘bouwwerk’ op te nemen:
bouwwerk: constructie van enige omvang, die op de plaats van bestemming direct of indirect met de grond verbonden is en bedoeld is om langer dan drie maanden ter plaatse te functioneren.
En dan moet het voldoen aan de eisen van het Bouwbesluit, dat daar niet voor geschreven is. Sterker nog, in de toelichting staat zelfs dat het niet van toepassing is op woonboten. Maar daar heeft de Raad van State dus een andere mening over. In het overgangsrecht krijgt elk woonschip gelukkig wel een omgevingsvergunning. Maar een schip voor de wal is altijd op de één of andere manier met de grond verbonden. Zonder verdere aanpassingen zou deze tekst om de pakweg twaalf weken een volksverhuizing met varende woonboten veroorzaken. Want om met een schip te mogen varen moet het voldoen aan internationale regelgeving voor varende schepen en niet aan die van het Bouwbesluit.
Het ministerie heeft bij het overleg met andere overheidsinstaties, waarbij ook de Landelijke Woonboten Organisatie werd betrokken, steeds aangegeven dat het niet de bedoeling was, dat ‘schepen die als schip geboren’ waren, last zouden krijgen van de voorgestelde wijzigingen in de wet. Het probleem is echter, dat de vertaling in de voorgestelde wettekst daar wellicht niet voldoende bij aansluit. En daar kunnen we als schippers met varende schepen wel iets aan bijdragen. Ook over dit onderwerp is weer een openbare internetconsultatie voorzien. Geef ook in deze je ervaringsdeskundige mening. Voor wie dat wil: KLIK HIER.
Simon J. de Waard
Zoetermeer

Noot van de redactie: wordt vervolgd! De LVBHB (werkgroep Havens en Ligplaatsen) is bezig met de ontwikkelingen op het gebied van de Woningwet.

(1) ECLI:NL:RVS:2014:1331