Tweede KamerOp 2 juni 2015 vond het Kamerdebat plaats over de Erfgoedwet. We hebben in de voorbereiding hierop ons best gedaan om de politieke partijen en woordvoerders Cultuur en hun fractiemedewerkers zo goed mogelijk te informeren over onze zorgen en wensen over het Varend Erfgoed en ander mobiel erfgoed. Ook via de media hebben we aandacht gevraagd voor de positie van het Varend Erfgoed, die er in het aanvankelijke wetsvoorstel nogal bekaaid vanaf kwam. Dit heeft effect gehad.
Tijdens het Kamerdebat over de Erfgoedwet op 2 juni hebben bijna alle woordvoerders Cultuur van de diverse fracties aandacht besteed aan de positie van het mobiel erfgoed en het varend erfgoed in het bijzonder. Alle fracties vonden de huidige waarborgen onvoldoende en vroegen de minister om explicieter te verwoorden dat zij het behoud van het mobiel erfgoed van belang is en waar mogelijk actief wil ondersteunen.
In de argumentatie van de fracties zijn de volgende elementen vaak genoemd:
– het radio-item over het railerfgoed en het Volkskrant-artikel over het varend erfgoed: verlies en vertrek van mobiel erfgoed is zorgwekkend
– de Knelpuntenlijst die de FVEN en de st. MCN hebben opgesteld
– stapeling van belemmerende regelgeving is zorgelijk
– het NRME waarin het rijk heeft geïnvesteerd en waarmee de sector zich zichtbaar en kenbaar kan maken.
Uiteindelijk zijn er door verschillende fracties moties ingediend, die qua inhoud dicht bij elkaar liggen. De minister heeft deze moties niet ontraden en laat het oordeel daarover aan de Kamer. Wel verzoekt zij de fracties om deze moties in elkaar te schuiven. Voor beide moties was brede steun bij de woordvoerders Cultuur van de aanwezige fracties (CU, CDA, SGP, D’66, VVD, SP en PvdA).
De motie van Mona Keijzer van het CDA en Jasper van Dijk van de SP luidde, in aangepaste vorm:
“De Kamer,
gehoord de beraadslaging,
overwegende dat het doel van de Erfgoedwet is om een integrale bescherming van het cultureel erfgoed na te streven;
van mening dat het van groot belang is om daarom ook vliegend, varend en rijdend erfgoed te beschermen;
constaterende dat eigenaren van mobiel erfgoed met meerdere knelpunten in wet- en regelgeving te maken hebben;
verzoekt de regering, het mobiele erfgoed als volwaardig facet van ons cultureel erfgoed te erkennen;
verzoekt de regering voorts om interdepartementaal de knelpunten in wet- en regelgeving voor eigenaren van mobiel erfgoed in kaart te brengen, samen met de sector deze knelpunten te inventariseren, en ,waar mogelijk, op te lossen en de Kamer hierover uiterlijk eind 2015 te informeren,
en gaat over tot de orde van de dag.”
De motie van Jacques Monasch van de PvdA en van Mevrouw Dik-Faber van de CU luidde als volgt:
“De Kamer,
gehoord de beraadslaging,
constaterende dat ons land veel mobiel erfgoed kent in de vorm van historisch waardevolle vaar-, voer- en vliegtuigen die vaak nog in gebruik zijn;
overwegende dat met dit mobiele erfgoed een levende geschiedenis verteld wordt;
constaterende dat de stichting Mobiele Collectie Nederland een register voor mobiel erfgoed beheert dat nog niet volledig is;
constaterende dat de gevolgen van nieuwe regelgeving voor het bezit en onderhoud van mobiel erfgoed niet altijd bewust gewogen worden;
verzoekt de regering om de actualisering, uitbreiding en digitale ontsluiting van het register voor mobiel erfgoed te laten ondersteunen door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en op basis daarvan een lijst toonbeelden van mobiel erfgoed te maken die binnen een jaar gepresenteerd kan worden;
verzoekt de minister van OCW voorts om knelpunten in regelgeving die het bezit en onderhoud van mobiel erfgoed belemmeren, actief onder de aandacht van haar collega’s te brengen, te bevorderen dat de belangen van bezitters van mobiel erfgoed in de toekomst meegewogen worden bij kabinetsbeslissingen en de Kamer hierover voor 1 januari 2016 te rapporteren,
en gaat over tot de orde van de dag.”
Ook Jasper van Dijk van de SP en Jacques Monasch van de PvdA dienden samen een motie in. Deze luidde als volgt:
“De Kamer,
gehoord de beraadslaging,
constaterende dat regelmatig aanpassingen moeten worden gedaan aan historische vervoermiddelen (mobiel erfgoed) om te voldoen aan wetten en regels op het gebied van milieu, arbeidsomstandigheden of veiligheid;
overwegende dat deze wetten in eerste instantie zijn opgesteld voor moderne vervoermiddelen;
overwegende dat veel eigenaren van mobiel erfgoed niet of nauwelijks in staat zijn al deze wetten na te leven, met als gevolg dat historische vervoermiddelen soms worden verkocht aan het buitenland;
verzoekt de regering om pal te staan voor het Nederlandse mobiele erfgoed en de minister van OCW de coördinatie te laten nemen om de belangen van het mobiel erfgoed op structurele basis te verdedigen bij andere ministeries, proactief op zoek te gaan naar mogelijkheden om mobiel erfgoed te behouden en daarbij ook te pleiten voor uitzonderingsposities in het geval dat wetten evident onredelijk uitwerken voor mobiel erfgoed,
en gaat over tot de orde van de dag.”
Als de kernelementen van deze moties overeind blijven in een in elkaar geschoven motie – én als deze bij de stemming in de Tweede Kamer over de Erfgoedwet op dinsdag 16 juni een meerderheid haalt – hebben wij een goed resultaat behaald voor het Mobiel Erfgoed!!
Betekent natuurlijk wel dat we dan nog een hoop werk voor de boeg hebben om in overleg met OCW, RCE, I&M en andere departementen te zorgen voor vullen en actualiseren Register en het uitleggen van Knelpuntenlijst en voorstellen formuleren voor aanbevelingen, verbeteringen, ontheffingen etc!
Martine van Lier
Waarnemend voorzitter FVEN
Download Kort verslag kamerdebat
Download MCN Lijst Knelpunten Varend Erfgoed